Tonnus Oosterhoff
Tonnus Oosterhoff
Tonnus Oosterhoff, geboren in 1953 als zoon van de kapelaan van een provinciaals ziekenhuis, studeerde Nederlands aan de Universiteit van Groningen. Oosterhoff, die beschouwd wordt als een van de meest toonaangevende hedendaagse dichters in Nederland, woont op het afgelegen, noordelijke platteland waar hij schrijft met uitzicht op ‘een dijk (7 cm), lucht (155 cm)’.
Oosterhoffs innovatieve poëzie, die gebruik maakt van diverse bronnen – lokale anekdotes, krantenartikelen, kanonieke gedichten –, staat bekend om complexe wisselingen tussen taalregisters en om verkenning van de veranderlijkheid. Het dierlijk bestaan, van de levenscyclus van de Drosophila (de fruitvlieg) tot de reis van Laika, de Russische ruimtevaarthond, is voor hem misschien wel een even belangrijk poëtisch onderwerp als de menselijke taal en het menselijk leven. Oosterhoffs aanpak is aardsgezind, teder en begrijpelijk nuchter.
In zijn vroege gedichten, waarvoor Oosterhoff in 1990 de C. Buddingh’-prijs voor beste debuutbundel ontving, neigt het schrijvend subject soms naar stedelijke bezinning: ‘Het is een genoegen / Tonnus Oosterhoff te zijn. / “Ik zou het ook wel willen.”’. In recenter werk legt de dichter zijn lichaam aan de dag, waardoor hij onzekerheid ook fysiek ervaart: “laatst viel ik viel / (ik) zakte door een slechte plank / (ik) kwam goed maar slecht neer / terecht maar goed,” en een subjectiviteit tot op het bot toont.
Oosterhoff, pionier in de digitale dichtkunst, gaf ook gestalte aan een corpus van gedichten op het scherm, die hij ‘bewegende gedichten’ noemt. Deze direct in flash software verwerkte gedichten maken het aarzelende ritme van de gesproken taal visueel en gebruiken bovendien opgenomen bronnen – vogelzang, gearchiveerd filmmateriaal, de chaotische indruk van een handschrift – als uitgangspunt voor hun poëzie. De radicaal experimentele gedichten zijn samengesteld als veranderlijke leesobjecten en Oosterhoff lanceerde in 2001 zijn eigen website om het werk te publiceren.
In 2012 werd zijn verzamelde werk, inclusief zijn digitale gedichten vertaald naar boekvorm, gepubliceerd in Hier drijft weg. In datzelfde jaar kreeg Oosterhoff de grootste Nederlandse literatuurprijs, de P.C. Hooft-prijs, toegekend. Zijn meest recente bundel Ja Nee verscheen in 2017 en ontving een nominatie voor de VSB Poëzieprijs.
Bibliografie
Poëzie
Ja Nee, De Bezige Bij, Amsterdam 2017
Hier drijft weg: verzamelde gedichten, De Bezige Bij, Amsterdam 2012
Leegte lacht, De Bezige Bij, Amsterdam 2011
Handschreeuwkoor, Druksel, Gent 2008
Ware grootte: gedichten, De Bezige Bij, Amsterdam 2008
Hersenmutor: gedichten 1990-2005, De Bezige Bij, Amsterdam 2005
Wij zagen ons in een kleine groep mensen veranderen, De Bezige Bij, Amsterdam 2002
De lichtjes op de autoradio... Mikado Pers, Den Haag, 1998
(Robuuste tongwerken,) een stralend plenum, De Bezige Bij, Amsterdam 1997
De ingeland, De Bezige Bij, Amsterdam 1993
Boerentijger, De Bezige Bij, Amsterdam 1990
Proza
Dans zonder vloer (short stories), De Bezige Bij, Amsterdam 2003.
Ook de schapen dachten na (essays), De Bezige Bij, Amsterdam 2000.
Kan niet vernietigd worden (short stories), De Bezige Bij, Amsterdam 1996.
Het dikke hart (novel), De Bezige Bij, Amsterdam 1994.
Vogelzaken (short stories), De Bezige Bij, Amsterdam 1991.
Links
Website ‘Bewegende gedichten’
Oosterhoff op Lyrikline
Oosterhoff op de Koninlijke Bibliotheek
Gedichten
Sponsors
