Aase Berg

In Bergs eerste boek, Hos Rådjur (in het Engels vertaald als With Deer), dat in 1997 werd gepubliceerd door Bonnier, is de invloed van het surrealisme goed merkbaar. Berg geeft in deze prozagedichten een surrealistisch tintje aan Zweedse landschappen, waarbij ze bovendien beelden uit haar jeugd laat terugkomen: de gebeurtenissen in het boek verplaatsen zich van ‘de zwarte ader van de waterlelie’ in een smetteloos, maar griezelig meer naar ‘de caviakooi’,‘wemelend van de cavia’s’ die ‘over elkaar kruipen als spinnen’. In haar tweede boek, Mörk Materia (in het Engels Dark Matter), gepubliceerd in 1999, versterkt Berg deze verzadigde, lichamelijke stijl nog eens. In dit post-apocalyptische epos (dat deels gebaseerd is op een nieuwe interpretatie van het boek Aniara (1959) van Harry Martinson), wordt Europa omgevormd tot een groteske landmassa die kenmerkend is voor zowel de toekomst als het heden (waarbij beelden van natuurrampen en de Joegoslavische oorlogen worden opgeroepen).

In 2001 veranderde Berg van koers en snoeide in haar gedichten; ze ging zich richten op wat er op dat moment in haar leven speelde, het voort- en grootbrengen van kinderen. In tegenstelling tot de overweldigende visuele poëzie van haar eerste bundel, voerden sonische patronen in deze gedichten de boventoon, al kwamen de woordspelingen die in haar eerdere werk al aanwezig waren nog sterker naar voren. Dit resulteerde in de zogenaamde ‘mommy trilogy’: Forsla fett (in het Engels gepubliceerd als Transfer Fat), Uppland en Loss. In deze gedichten lijkt de Zweedse taal zelf te muteren, of ‘vibribreren’. Kinderlijke figuren als de haas en de walvis worden omgevormd tot ‘ovals’ (onwalvis, ovalen) en ‘harpoon’ (hare-poon (‘haas-poen’), harpoen), te midden van vertellingen over de enge en verontrustende aspecten van het moederschap.

Na de ‘mommy trilogy’ kwam het thema politiek weer explicieter naar voren in Bergs werk. In Liknöjd fauna (in het Engels vertaald als Indifferent Fauna, 2011) ridiculiseert ze het moderne Zweden en het overheersende  economische neoliberalisme door middel van onder andere een koor kakelende hennen. Haar laatste boek Hackers (2015) is fel feministisch; ontvoerde meisjes en gekleineerde vrouwen krijgen een stem, maar er wordt bovendien een necropastorale visie op de natuur opgeroepen: ‘Toxoplasma gondii – / de parasiet die vrouwen mooier maakt en mannen verandert / in idioten’.

In de laatste twintig jaar is Berg uitgegroeid van lid van een radicale, subversieve ondergrondse groep tot schrijver van invloedrijke en veelbesproken boeken die bij de grootste Zweedse uitgever zijn verschenen. Ondanks dit is ze er echter in geslaagd haar felle poëtische visie te behouden en blijft ze de culturele status quo, maar ook de ‘zwarte ader’ van haar eigen fijngevoeligheid, uitdagen en provoceren.
Bibliografie

Poëzie (in het Zweeds)
Hos Rådjur. Bonnier, Stockholm, 1997.
Mörk Materia, Bonnier, Stockholm, 1999.
Forsla fett. Bonnier, Stockholm, 2002.
Uppland. Bonnier, Stockholm, 2005.
Loss. Bonnier, Stockholm, 2007. 
Liknöjd fauna. Bonnier, Stockholm, 2011.
Hackers. Bonnier, Stockholm, 2015.

Poëzie (in het Engels)
Remainland: Selected Poems of Aase Berg. Action Books, Tuscaloosa, AL, 2005.
With Deer. Black Ocean, Boston, 2009.
Transfer fat. Ugly Duckling Presse, NYC, 2012.
Dark Matter. Black Ocean, Boston, 2013.
Hackers. Black Ocean, Boston, (forthcoming, 2017)

Non-fictie (in het Zweeds)
Uggla. Bonnier, Stockholm, 2009.