Antjie Krog
Antjie Krog
Het werk van Antjie Krog staat in het teken van de worsteling met de eigenschappen die ze met haar geboorte heeft meegekregen: ze is wit en ze is vrouw. Een mens heeft het maar te aanvaarden, maar een van haar belangrijkste journalistieke boeken heet Begging to be black en in haar beroemde ‘menopauzesonnetten’ klaagt ze over de overgang die “haar sappigheid verwoest”. Het is kenmerkend voor haar poëzie: de strijd tegen wie ze is, de problematiek van identiteit in alle opzichten.
Dat is een kwestie die voor een politiek bewuste dichter in Zuid-Afrika een grotere rol speelt – hoe groot haar internationale roem ook is, ze zal nooit los komen van haar geboorteland. Toen ze een gedicht schreef voor de zesmiljardste wereldburger, werden dat de ‘Slaapliedjes vir Ntombizana Atoo’, een fictieve Afrikaanse baby die in de gedichten werd gesust (“st st / stil maar / zoet”) maar ook gewaarschuwd voor “beenderen en kogels en geweld en aids”. En het kind krijgt een opdracht mee: ze moet
Waarmaken dat wij wíj zijn
Dat wat in ons als Afrikanen zit
Iets zo medemenselijk is
Zo grondwettig grondig groot is
Dat het het vreemde verstand te boven gaat
De poëzie van Krog is geëngageerd en ze gebruikt veel retorische middelen – maar een ander opvallende eigenschap is de rijkdom aan klanken, die ze wanneer ze haar werk voordraagt indrukwekkend over het voetlicht weet te krijgen.
Politiek, liefde, erotiek, muziek zijn de bouwstenen waaruit Krog haar gedichten opbouwt, en daar komt het thema van de ouderdom steeds meer bij kijken. Nog een aspect van de eigen identiteit om te bevechten, wat bij Krog betekent: steeds weer op zoek naar een nieuwe taal om de ervaring weer te geven die het is om een witte, Zuid-Afrikaanse vrouw te zijn. Als je het zo formuleert, klinkt het particulier, maar Krog maakt er een universele ervaring van.
Bibliografie:
(in het Nederlands)
Hoe alles hier verandert, Podium, Amsterdam, 2018
Waar ik jou word, Podium, Amsterdam, 2017
Medeweten, Podium, Amsterdam, 2015
Niets liever dan zwart, Contact, Amsterdam, 2010
Hoe zeg je dat, Podium, Amsterdam, 2009
Waar ik jou word, Poetry International, Rotterdam, 2009
Ik spreek en verhef uw hart. Kosmopolitisme, vergiffenis en het voorbeeld van Afrika, Volkskrant Boekenfonds, Amsterdam, 2006
Lijfkreet, Podium, Amsterdam, 2006
Links
In Engels
Antjie Krog op Lyrikline