Dichter
Vahni Capildeo
Vahni Capildeo
(Trinidad en Tobago, 1973)
Biografie
Vahni Capildeo is een van de meest gerespecteerde en geliefde hedendaagse dichters in het Verenigd Koninkrijk. Het openslaan van een van hun vele bundels zal de reden hiervoor duidelijk maken, maar geen van de losse bundels omvat de reikwijdte van hun gehele oeuvre – Capildeo’s reputatie is immers gebaseerd op de onophoudelijke vernieuwing en exploratie die hun werk kenmerkt. Hun eerste boek, No Traveller Returns (Salt Publishing), verscheen in 2003 en hun meest recente werk, Skin Can Hold, in het voorjaar van 2019 uitgegeven worden bij Carcanet. In 2016 won Capildeo de Forward Prize voor de beste bundel met Measures of Expatriation (Carcanet): “[…] een boek dat niemand anders had kunnen schrijven […] Elke keer dat je het boek opent vind je iets eigenaardigs, iets opwindends, iets nieuws, iets prachtig doordachts” (Malika Booker).
Hun lyriek, vaak geadresseerd aan bepaalde personen, wordt afgewisseld met wat ‘persoonlijke essays’ genoemd kunnen worden. De gedichten verspringen tussen het verleden en het heden en tussen verschillende plekken. Capildeo’s werk is vervuld van zinspelingen, altijd zowel voortkomend uit historisch begrip als persoonlijke ervaring:
Language is my home. It is alive other than in speech. It is beyond a thing to be carried with me. It is ineluctable, variegated and muscular. A flicker and drag emanates from the idea of it. Language seems capable of girding the oceanic earth, like the world-serpent of Norse legend. It is as if language places a shaping pressure upon our territories of habitation and voyage; thrashing, independent, threatening to drive our known world apart.
(‘Five Measures of Expatriation’)
Deze intieme en ingewikkelde relatie tot de taal maakt de kern van Capildeo’s werk uit. Hun werk bevat veelal de sterke sonische kwaliteiten uit het Oudnoords, waar hen een PhD in behaalde, en het begrip van de etymologie van taal omdat hen werkte als een lexicograaf voor het woordenboek Engels van Oxford. Capildeo komt tot leven in taal maar is zich tegelijkertijd bewust van de slipperigheid van taal, en hoe deze ingezet kan worden om macht te verkrijgen en af te dwingen: “Language is my home, I say; not one particular language.”
De gewichtigheid van Measures of Expatriation contrasteert vormelijk en thematisch met de lichtere en meer buigzame teksten van Venus of a Bear, dat verscheen in 2018 en tevens werd genomineerd voor de Forward Prize. In dit werk ligt de focus op het niet-menselijke, waarbij objecten (een aantal van de gedichten zijn in musea geschreven) en de natuur op de voorgrond treden. In ‘Brant Geese’ (‘Rotganzen’) wordt het serieuze van de linguïstiek omgewisseld voor een vreugdevol spel van klanken die aanzwellen in de mond en ons buiten ons menselijke zelf voeren:
open a bubble of babble
swagger and swallow a vowel
turd it turn it shine it slime it
give it wings stretch it – a gaggle,
putting it bluntly […]
Maar Capildeo’s werk verheugt en fascineert omdat het altijd zo complex en meerduidig is. Zo kunnen we bij nader inzien reflecteren op de aard van Rotganzen als een migrerende diersoort en de manieren waarop het gevoel en klanken de lezer ‘meevoeren’.
Capildeo heeft aangegeven aan meerdere projecten tegelijkertijd te werken. Elke bundel volgt een ander stramien, waardoor ieder een eigen identiteit (of liever, identiteiten) heeft; vergelijk bijvoorbeeld de lyrische, lexicografische poëzie uit Utter met de meer visuele structuren in Simple Complex Shapes. Er zit een zekere vorm van vrijheid in het weigeren van een strikte visie of techniek, en gecombineerd met een scala aan interesses en engagement verlevendigt alles wat Capildeo doet. Capildeo’s laatste werk, Skin Can Hold, is het resultaat van een samenwerking waarbij werd geëxperimenteerd met performance, onder meer met dans en theater, en laat zien dat hun capaciteit om hun lezers te verbazen en uit te dagen blijft groeien. Zoals Shivanee Ramlochan zegt: “Het is dit soort werk dat ons doet herleven in duizend prikkelende mogelijkheden.”
© Emily Hasler (Translated by Noortje Maranus)
Selected PublicationsSkin Can Hold. Carcanet, Manchester, 2019
Venus as a Bear. Carcanet, Manchester, 2018
Seas and Trees. Canberra: Recent Work Press, ACT Autralia, 2017
Measures of Expatriation. Carcanet, Manchester, 2016
Simple Complex Shapes. Shearsman, Exeter, 2015
Utter. Peepal Tree, Leeds, 2013
Dark & Unaccustomed Words. Egg Box, Norwich, 2012
All Your Houses. Alice Yard, Trinidad, 2011
Undraining Sea. Egg Box Publishing, Norwich, 2009
Person Animal Figure. Landfill, Cornwall, 2005
No Traveller Returns. Salt Publishing, Cromer, 2003
Links
Capildeo in conversation with Nicholas Laughlin for the Association of Caribbean Women Writers and Scholars
Interview with Poetry Spotlight
Interview with Sandeep Parmar in The Wolf
Capildeo reading for Bodmin Poetry Festival 2018
Capildeo reading from Measures of Expatriation for the T.S. Eliot Prize
Capildeo’s essay ‘Punishable bodies: poetry on the offensive’ for The Poetry Review
Gedichten
Gedichten van Vahni Capildeo
Sponsors
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère