Matthew Sweeney

 In 2008 verscheen een tweetalige bloemlezing uit zijn poëzie bij uitgeverij Atlas: Het ijshotel, vertaald en toegelicht door Peter Nijmeijer.

Als dichter is Sweeney gespecialiseerd in het genre van het ultrakorte verhaal, de bizarre of licht ontregelende anekdote, die hij steevast opdist in soepele, glasheldere verzen, met het flegma van een geboren (en inmiddels door de wol geverfde) fantast. Toch lijkt het of hij zelf de eerste is die hoofdschuddend, lachend of ontzet naar zijn eigen voortbrengselen luistert. Niet uit ijdelheid, maar met het naïeve enthousiasme van een vogelaar die een zeldzame soort heeft gespot. Zodoende verveelt hij nooit, al weet je bij elk volgende gedicht - misschien beter dan hijzelf - dat het hoe dan ook een onvervalste Sweeney gaat worden.

Zijn parabelen zijn vaak tegelijkertijd hilarisch en beklemmend, soms schokkend, soms gewoon sprookjesachtig en ontroerend.

Sweeneys ‘alternatieve realisme’ komt enerzijds voort uit een Ierse traditie die meer dan de Britse cultuur openstaat voor de vermenging van ernst en humor, het alledaagse en het bovennatuurlijke. Anderzijds is er ook een onmiskenbare verwantschap met de geserreerde vertelkunst en de donkere grondtoon van een bepaalde Duitse, of in elk geval Midden-Europese school. Sweeney heeft Duits gestudeerd, en naar eigen zeggen begon hij aan die studie ‘uit liefde voor Kafka’. Maar hij noemt ook Büchner, Kleist, Trakl, en Böll als schrijvers die hem fascineerden, naast Engelstalige dichters als Simic, Plath en Beckett.

‘Gooi geen stenen naar dit bord’, een van de twee gedichten (het andere is ‘Het compromis’) die Sweeney ook voorlas in 1998, tijdens zijn eerste optreden op Poetry International, is een van zijn puntgave klassiekers, en emblematisch: hoe blasé en afstandelijk je zijn werk ook zou willen beoordelen – je vliegt er met open ogen in. Elke steen op dat strand is de potentiële scalp van een lezer. Afturven maar, Sweeney.

Maarten Elzinga
Matthew Sweeney was te gast op het 40e Poetry International Festival in 2009. Deze tekst werd ter gelegenheid van dat optreden geschreven.

Poëzie

A Dream of Maps, Raven Arts Press, Dublin, 1981
A Round House, Raven Arts Press, Dublin, 1983
The Lame Waltzer, Raven Arts Press, Dublin, 1985
The Chinese Dressing-Gown, Raven Arts Press, Dublin, 1987
Blue Shoes, Secker & Warburg, 1989
Cacti, Secker & Warburg, 1992
The Flying Spring Onion, Faber and Faber, London, 1992
The Snow Vulture, Faber and Faber, London, 1992
The Blue Taps, Prospero Poets, London, 1994
Fatso in the Red Suit, Faber and Faber, London, 1995
Penguin Modern Poets 12: Helen Dunmore, Jo Shapcott, Matthew Sweeney, Penguin, 1997
The Bridal Suite, Cape, London, 1997
A Smell of Fish, Cape, London, 2000
Selected Poems, Cape, London, 2002
Fox, Bloomsbury, London, 2002
Sanctuary, Cape, London, 2004
Stories, Cape, London, 2006
Black Moon, Cape, London, 2007

Als redacteur

Emergency Kit: Poems for Strange Times (redactie samen met Jo Shapcott), Faber and Faber, London, 1996
Beyond Bedlam: Poems Written Out of Mental Distress (redactie samen met Ken Smith), Anvil Press Poetry, 1997
One for Jimmy: An Anthology from the Hereford and Worcester Poetry Project (redactie) Hereford and Worcester County Council, 1992
Selected Poems of Walter de la Mare (Poet to Poet series) (redactie), Faber and Faber, London, 2006

Kinderboeken

Up on the Roof: New and Selected Poems, Faber and Faber, London 2001
Irish Poems, (redactie) Macmillan Children’s Books, 2005
The New Faber Book of Children’s Verse (redactie), Faber and Faber, London, 2001

Bloemlezingen

Emergency Kit: Poems for Strange Times (met Jo Shapcott) Faber and Faber, London 1996
Beyond Bedlam: Poems Written Out of Mental Distress (met Ken Smith) Anvil Press Poetry, London 1997
The New Faber Book of Children’s Verse (redactie) Faber and Faber, London 2001

Non-fictie

Writing Poetry (Teach Yourself Series) (met John Hartley Williams) Hodder & Stoughton, London 1996

Links in het Engels

http://www.contemporarywriters.com/authors/?p=auth102 British Council listing

http://www.writersartists.net/msweeney.htm News on reading tours etc.

http://www.thepoem.co.uk/limelight/sweeney.htm Three more poems

http://www.lyrikline.org/index.php?id=57&L=1&author=ms05&cHash=0841b20b2d Lyrkline site with more poems, translations, sound recordings.

Link in het Duits

http://www.berlinverlage.de/autor/autorDetails.asp?navid=S&autorID=20  Author page with Berlin Verlag