Gedicht
Mohamed Al-Harthy
A POCKET KEYBOARD IN SRI LANKA
Walt Whitman, my master,I decided,
after becoming addicted to laptops,
to go back to writing with a pencil,
indifferent to the blows
of the surrealist elders, content
with two simple yet priceless themes:
praising the pencil’s scraping sound,
and the clickety-clack of the typewriter you used
just as we were left bereaved
by its quick extinction
soon after the turn of the third millennium,
despite my having inherited one from my father
to delight in its clacking keys
in the days of my youth,
when I typed out metered verse
in imitation of the pre-Islamic poets.
But laptops were on the rise,
indispensible, as they are, when one is traveling,
and because of them the inquisitions started up again
and the airport dogs began to sniff them out
after September 11,
as if they were bundles of hash
smuggled from the Third World
into the wisdom of a poem I once wrote
in praise of your grandson Allen Ginsberg’s
“America” and “Howl.”
That was after I disembarked, one morning,
from a plane returning to Muscat
from those ancient paradise isles
to see a star shining before us in the eyes
of my bedouin friend in the sand—
after we left his tent
and his restless camel
to take a four-wheel drive and go hunting
for those tricky hare-like words
(just like you did in your own era
when you ditched the cowboys’ horses
for the whistling of steam trains).
But you don’t know, my master, you don’t know
how I betrayed
both you and al-Mutanabbi—
word of that man’s sword
and pen
might have reached your ears
in the deserts of the New World,
that man who wrote his poems
on his horse’s forehead,
as thick with butterflies
as your own beard
(which became the stuff of legend
in anthologies of American poetry
after you left this world).
***
Yes, I left my computer to return
to the pencil’s simplicity
“because the secret’s in the wine, not the grapes.”
But my friends sitting in the cafés
of Facebook
recently enticed me
to buy an Apple iPad,
despite my conviction
that an apple gnawed at in advance
is useless,
as are Samsung’s competing products
(especially after the passing of Steve Jobs).
And when I offered excuses
for my utter inability to use
the keyboard appearing suddenly on the screen,
my friends were not convinced, and,
having lost faith in me and my pencil, they said:
“Never mind, you’re a poet living a life of luxury in your second age of ignorance. We’ll supplement your iPad with a folding keyboard, and you won’t have to gnaw Steve Jobs’ apple in that tiny brain of yours, where al-Mutanabbi’s verses have nested, praising these kings and slaves . . . Take this tiny keyboard, fold it up and put it in your pocket (just like any cell phone) once you return from the tent of your bedouin friend with the nursing camel; then take a trip to Hawaii, or some virgin island that you have yet to visit.”
***
So I went back
to enjoying my naps on the beach
on a trip to Sri Lanka
during which I practiced using
the Bluetooth keyboard
beneath a tall coconut palm
which made me
both believe and belie
al-Buhturi’s famous words:
“Glass is concealed by its own color
as if it, in the palm of the hand,
were standing without a vessel.”
Then, after napping in the sand, I went back to writing poems in verse and prose, entertaining myself by describing the young men and women on the beach as gazelles. And I came back with a travel book that, hobbling on crutches, still tried to parade the charms of Sri Lanka: I described (as if I were al-Buhturi) the fields of tea, and the Buddhist temples, and the house of Mahmoud Sami al-Baroudi, whom the stupidity of British colonials exiled to this paradise . . .
I withdrew my sentimental praises
of the typewriter
and of the pencil
whose scraping I had come to hear
in Leaves of Grass—a book I betrayed
just as I betrayed al-Mutanabbi’s horse
to leave it on its own
in the barbarian wilds.
Thus, thus do I betray them:
by pressing a key
on the keyboard
folded in my pocket.
© Translation: 2014, Kareem James Abu-Zeid
EEN SLIM TOETSENBORD OP SRI LANKA
Na mijn verslaafdheid aan laptoppen, mijnheer Walt Whitmanbesloot ik weer met een potlood te schrijven zonder me te bekommeren om de rake klappen van surrealistische voorouders en genoegen te nemen met twee simpele, waardevolle thema’s:
de lof voor het potloodgekras
en het geratel van de schrijfmachines die je gebruikte
we waren verrast door hun snelle ondergang kort na het aanbreken van het derde millennium
ondanks dat ik één van mijn vader erfde om mijn jonge jaren op te fleuren
met het tikken van de hamertjes
wanneer ik in navolging van de voor-islamitische dichters gedichten in twee kolommen typte
Terwijl laptoppen levensbehoefte en leeftocht zijn geworden
waar we thuis of op reis niet meer zonder kunnen
is er om die reden weer inquisitie
en is men op luchthavens begonnen ze met politiehonden op te sporen
na de gebeurtenissen van 11 september, alsof het dingen zijn om hasjiesj uit de derde wereld te smokkelen naar de wijsheid van een gedicht dat geschreven werd om de gedichten
‘Amerika’ en ‘Gebrul’ van jouw kleinzoon Allen Ginsberg te prijzen
nadat ik, op een morgen, uit het vliegtuig was gestapt
dat van de oude paradijselijke archipels naar Muscat vloog
om in de parel van de terugkeer een ster te zien die eens straalde in de ogen van mijn vriend de Bedoeïen in de zandwoestijn
nadat we zijn tent en zijn onrustige kameel hadden verlaten, pakten we een
fourwheeldrive om op
de hazen van bedrieglijke woorden te jagen
(Net zo als jullie in je eigen tijd deden toen jullie van de cowboypaarden afstapten en de fluit van de stoomtrein grepen)
Terwijl jij, mijn beste meester, niet wist dat ik jou bedroog net zoals al-Mutanabbi
wiens verhalen over zwaard en pen jou misschien bereikten
in de woestijnen van de nieuwe wereld
hij schreef gedichten op de bles van zijn paard even bedekt met vlinders
als jouw zware baard, die legende werd in de bloemlezingen van
Amerikaanse poëzie nadat jij deze eindigheid verlaten had
* * *
Jazeker, ik heb de computer afgezworen om naar de eenvoud van het potlood terug te keren
“Want in de wijn is een geheim dat niet in druiven is”
maar mijn vrienden, die in facebookcafés bij elkaar komen, raadden mij kort geleden aan
een appel tablet computer te nemen
ondanks dat ik zeker wist dat een aangebeten appel geen nut had
evenmin als de concurrerende tabletten van Samsung
(vooral na het overlijden van Steve Jobs)…
Toen ik mij verontschuldigde voor mijn onvermogen
het toetsenbord te gebruiken dat op het scherm verscheen
waren mijn vrienden niet overtuigd en zeiden in wanhoop over mij en mijn potlood:
“Geeft niet, dichter uit het tweede voor-islamitische tijdperk
We zullen je tablet computer voorzien van een slim opvouwbaar toetsenbord, zodat je de appel van Steve Jobs niet hoeft door te bijten in je kleine hersenen waarin je de gedichten van al-Mutanabbi een nestje gaf
Die lofdichter van koningen en dienaren…
Neem dit kleine toetsenbord, vouw hem op en stop hem in de zak van je shirt net zoals een mobiele telefoon, als je uit de tent van je bedoeïenen vriend bij wie je kamelenmelk dronk, bent teruggekomen en ga naar Hawaï of één van de Maagdeneilanden die je nog niet zag.”
* * *
Zo ging ik terug om van mijn middagslaapjes op het strand te genieten
op een reis naar Sri Lanka oefende ik me onderweg
in het gebruik van een bluetooth toetsenbord
onder een hoge kokospalm
die mij liet beamen en loochenen wat het vers
van Aboe Oebaida al-Walied Ibn Oebaid verborg:
“De kleur verbergt het glas alsof dat in de hand staat zonder kelk”
Na die middagslaapjes op het strand kwam ik terug met prozagedichten en kolomgedichten* waarin ik mij vermaakte met het beschrijven van jongens en meisjes als gazellen, afgezien van een reisboek dat strompelend op krukken, de charmes van Sri Lanka probeert weer te geven, met beschrijvingen (alsof ik al-Boechtoerí was) van de theeplantages en de Boeddhistische tempels en de tuin van Mahmoed Sāmi al-Baroedi die de koloniale stommiteiten van de Engelsen verbanden naar de zegeningen van dat paradijs…
Ik herroep mijn romantische lofzang op de schrijfmachines en het potlood
dat ik gewend was in Leaves of Grass te horen krassen
dat ik verraadde zoals ik het paard van al-Moetanabbi verried
om het alleen achter te laten in de velden van barbaren
Zo, zo met een druk op de knop van het toetsenbord
opgevouwen in de borstzak van mijn shirt
© Vertaling: 2014, Kees Nijland & Assad Jaber
* De klassieke Arabische poëzie is verdeeld over twee even brede en even lange kolommen waarin de eerste kolom het eerste deel van een versregel bevat en de tweede kolom het tweede deel van die versregel. Alle tweede delen van de versregels hebben hetzelfde rijm. De lezer springt na elke regel van de eerste kolom naar de tweede kolom voor het vervolg van het eerste gedeelte.
لوحة مفاتيح ذكيَّة في سَرنديب
بعد إدماني الحواسيبَ النقَّالة يا شيخي والت وِتمانقرَّرتُ العودة للكتابة بقلم رصاص، دونما اكتراث لضربات
الآباء السّرياليِّين اكتفاءً بثيمتين ثمينتين بسيطتين:
امتداح صرير أقلام الرَّصاص
وطقطقة الآلات الكاتبة التي استخدمتَها
مثلما فُجِعنا بانقراضها السَّريع بُعيد مُنقلب الألفيَّة الثالثة
برغم أنني ورثت واحدةً من أبي لأتلذذ أيَّام الشباب
بطقطقة مفاتيحها
راقنًا قصائد عموديَّة كنتُ أقلِّد فيها الشعراء الجاهليِّين.
بيد أن الحواسيب النقالة أضحت زادًا ومؤونة
لا غنى عنهما في الحِلِّ والترحال...
وبسببها عادت محاكم التفتيش من جديد
وصارت كِلابُ المطارات البوليسية تتشمَّمُها
بعد أحداث 11 سبتمبر، كأنها "تولات" حشيش مُهرَّبة
من العالم الثالث إلى فراسة قصيدةٍ كُتبت لتقريظ
قصيدتي "أميركا" و"عُواءِ" حفيدك آلَن غينسبرغ
بعد أن هبطتُ، ذات صباح، من طائرة كانت في طريق العودة
من أرخبيلات فراديسها المُعتقة إلى مسقطها هذا
لأبصر في لؤلؤة العودة نجمةً تلألأت سلفًا في عيني صديقي
البدويّ في الرِّمال
بعد أن تركنا خيمته وناقته الرُّعبوب لنمتشق واحدةً من
سيارات الدفع الرُّباعي في رحلة صيد
لأرانب الكلمات المُخاتلة.
(تمامًا كما فعلتم في عصركم، حين تركتم أحصنة رُعاة البقر
وامتشقتم صفير القاطرات البُخارية).
بيد أنك لا تعرف يا شيخي، لا تعرف خيانتي لك وللمُتنبِّي
الذي ربما تناهت إليك أخبار سيفه وقلمه
في بوادي العالم الجديد
ذاك الذي كتب قصائده على غُرَّة حصانه الملأى بالفراشات
كلحيتك الكثَّة بفراشاتها التي أُسْطِرَتْ في أنطولوجيات
الشعر الأميركي بعد رحيلك عن هذه الفانية.
***
نعم، نعم طلقتُ الحواسيب عودةً لبساطة الكتابة بقلم رصاص
"لأنَّ في الخمر سِرًّا ليس في العِنب"
لكنَّ رَبْعي المُتربِّعين في مقاهي الفيسبُوك أغروني مُؤخرًا
باقتناء حاسوب التفاحة اللوحيّ
برغم يقيني بلا جدوى تفاحة مقضومةٍ سلفًا
ولا بآخر بدائل سامسُونغ اللوحيَّة المُنافِسَة
(لا سيَّما، بعد رحيل ستيڤ جُوبز)...
وحين تعلَّلتُ بفشلي الذريع في استخدام
لوحة المفاتيح المُنزلقة تلقائيًّا
من الشاشة لم يقتنع الرَّبعُ؛ فقالوا يأسًا مني ومن قلم الرَّصاص:
"لا بأس أيُّها الشاعر المُتفنِّق في جاهليَّته الثانية
سنؤازر حاسوبك اللوحيَّ بلوحة طباعةٍ ذكيَّة تنقسم نصفين، دونما حاجةٍ بك لقضم تفاحة ستيڤ جُوبز في مُخيخ مُخيِّلتك التي عَشَّشتْ فيها عموديَّات المُتنبي
مدَّاح المُلوكِ والعبيد ذاك...
خذ لوحة المفاتيح الرَّقيقة هذه وضعها بعد طيِّها في جيب قميصك كأيِّ هاتف نقال بعد عودتك من خيمةِ صديقك البدويِّ الذي ترضعُ حليبَ ناقته؛ وامض في رحلةٍ إلى هاواي أو إلى واحدةٍ من جُزرك العذراء التي لم تكتشفها بعد".
***
هكذا عدتُ لاستمراء قيلولات ساحليَّة
في رحلةٍ إلى سَرنديب أتمرَّن خلالها
على إجادة استخدام لوحة مفاتيح البلوتوث
تحت نخلةِ جوز هندٍ باسقة
جعلتني أصدِّقُ وأكذِّبُ ما أخفاهُ بيتُ
أبي عُبادة الوليد بن عُبيد:
"يُخفي الزُّجاجَةَ لونُها فكأنَّها | في الكَفِّ قائمةٌ بغيرِ إناءِ"
لأعود بعد تلك القيلولات السَّاحليَّة بقصائد نثر وقصائد عموديَّة أتسلى فيها بوَصف الرَّشأ الغُلام والرَّشأ الغُلامَة، فضلًا عن كتاب رحلات يُحاولُ عُكَّازاه بَختَرَةَ مفاتن جزيرة سريلانكا، واصِفًا (كأنني البُحتري) حقول الشاي ومعابد بُوذا وحديقة بيت محمود سامي البارودي الذي نفتهُ حماقات الإنكليز الكولونياليَّة إلى نعيم ذلك الفردوس...
مُتقهقِرًا عن مدائحي الرُّومنسية للآلات الكاتبة وقلم الرَّصاص
الذي تعوَّدتُ سماع صريره في "أوراق العشب"
التي خُنتها كما خنتُ حصان المُتنبي
لأتركه وحيدًا في براري البرابرة.
هكذا، هكذا بضغطةِ زِرٍّ على لوحةِ مفاتيح
مطويَّة في جيب قميصي.
© 2013, Mohamed Al-Harthy
From: عودة للكتابة بقلم رصاص (Back to Writing with a Pencil)
Publisher: Dar al-Inteishar al-Arabi, Beirut
From: عودة للكتابة بقلم رصاص (Back to Writing with a Pencil)
Publisher: Dar al-Inteishar al-Arabi, Beirut
Gedichten
Gedichten van Mohamed Al-Harthy
Close
EEN SLIM TOETSENBORD OP SRI LANKA
Na mijn verslaafdheid aan laptoppen, mijnheer Walt Whitmanbesloot ik weer met een potlood te schrijven zonder me te bekommeren om de rake klappen van surrealistische voorouders en genoegen te nemen met twee simpele, waardevolle thema’s:
de lof voor het potloodgekras
en het geratel van de schrijfmachines die je gebruikte
we waren verrast door hun snelle ondergang kort na het aanbreken van het derde millennium
ondanks dat ik één van mijn vader erfde om mijn jonge jaren op te fleuren
met het tikken van de hamertjes
wanneer ik in navolging van de voor-islamitische dichters gedichten in twee kolommen typte
Terwijl laptoppen levensbehoefte en leeftocht zijn geworden
waar we thuis of op reis niet meer zonder kunnen
is er om die reden weer inquisitie
en is men op luchthavens begonnen ze met politiehonden op te sporen
na de gebeurtenissen van 11 september, alsof het dingen zijn om hasjiesj uit de derde wereld te smokkelen naar de wijsheid van een gedicht dat geschreven werd om de gedichten
‘Amerika’ en ‘Gebrul’ van jouw kleinzoon Allen Ginsberg te prijzen
nadat ik, op een morgen, uit het vliegtuig was gestapt
dat van de oude paradijselijke archipels naar Muscat vloog
om in de parel van de terugkeer een ster te zien die eens straalde in de ogen van mijn vriend de Bedoeïen in de zandwoestijn
nadat we zijn tent en zijn onrustige kameel hadden verlaten, pakten we een
fourwheeldrive om op
de hazen van bedrieglijke woorden te jagen
(Net zo als jullie in je eigen tijd deden toen jullie van de cowboypaarden afstapten en de fluit van de stoomtrein grepen)
Terwijl jij, mijn beste meester, niet wist dat ik jou bedroog net zoals al-Mutanabbi
wiens verhalen over zwaard en pen jou misschien bereikten
in de woestijnen van de nieuwe wereld
hij schreef gedichten op de bles van zijn paard even bedekt met vlinders
als jouw zware baard, die legende werd in de bloemlezingen van
Amerikaanse poëzie nadat jij deze eindigheid verlaten had
* * *
Jazeker, ik heb de computer afgezworen om naar de eenvoud van het potlood terug te keren
“Want in de wijn is een geheim dat niet in druiven is”
maar mijn vrienden, die in facebookcafés bij elkaar komen, raadden mij kort geleden aan
een appel tablet computer te nemen
ondanks dat ik zeker wist dat een aangebeten appel geen nut had
evenmin als de concurrerende tabletten van Samsung
(vooral na het overlijden van Steve Jobs)…
Toen ik mij verontschuldigde voor mijn onvermogen
het toetsenbord te gebruiken dat op het scherm verscheen
waren mijn vrienden niet overtuigd en zeiden in wanhoop over mij en mijn potlood:
“Geeft niet, dichter uit het tweede voor-islamitische tijdperk
We zullen je tablet computer voorzien van een slim opvouwbaar toetsenbord, zodat je de appel van Steve Jobs niet hoeft door te bijten in je kleine hersenen waarin je de gedichten van al-Mutanabbi een nestje gaf
Die lofdichter van koningen en dienaren…
Neem dit kleine toetsenbord, vouw hem op en stop hem in de zak van je shirt net zoals een mobiele telefoon, als je uit de tent van je bedoeïenen vriend bij wie je kamelenmelk dronk, bent teruggekomen en ga naar Hawaï of één van de Maagdeneilanden die je nog niet zag.”
* * *
Zo ging ik terug om van mijn middagslaapjes op het strand te genieten
op een reis naar Sri Lanka oefende ik me onderweg
in het gebruik van een bluetooth toetsenbord
onder een hoge kokospalm
die mij liet beamen en loochenen wat het vers
van Aboe Oebaida al-Walied Ibn Oebaid verborg:
“De kleur verbergt het glas alsof dat in de hand staat zonder kelk”
Na die middagslaapjes op het strand kwam ik terug met prozagedichten en kolomgedichten* waarin ik mij vermaakte met het beschrijven van jongens en meisjes als gazellen, afgezien van een reisboek dat strompelend op krukken, de charmes van Sri Lanka probeert weer te geven, met beschrijvingen (alsof ik al-Boechtoerí was) van de theeplantages en de Boeddhistische tempels en de tuin van Mahmoed Sāmi al-Baroedi die de koloniale stommiteiten van de Engelsen verbanden naar de zegeningen van dat paradijs…
Ik herroep mijn romantische lofzang op de schrijfmachines en het potlood
dat ik gewend was in Leaves of Grass te horen krassen
dat ik verraadde zoals ik het paard van al-Moetanabbi verried
om het alleen achter te laten in de velden van barbaren
Zo, zo met een druk op de knop van het toetsenbord
opgevouwen in de borstzak van mijn shirt
© 2014, Kees Nijland & Assad Jaber
From: عودة للكتابة بقلم رصاص (Back to Writing with a Pencil)
From: عودة للكتابة بقلم رصاص (Back to Writing with a Pencil)
A POCKET KEYBOARD IN SRI LANKA
Walt Whitman, my master,I decided,
after becoming addicted to laptops,
to go back to writing with a pencil,
indifferent to the blows
of the surrealist elders, content
with two simple yet priceless themes:
praising the pencil’s scraping sound,
and the clickety-clack of the typewriter you used
just as we were left bereaved
by its quick extinction
soon after the turn of the third millennium,
despite my having inherited one from my father
to delight in its clacking keys
in the days of my youth,
when I typed out metered verse
in imitation of the pre-Islamic poets.
But laptops were on the rise,
indispensible, as they are, when one is traveling,
and because of them the inquisitions started up again
and the airport dogs began to sniff them out
after September 11,
as if they were bundles of hash
smuggled from the Third World
into the wisdom of a poem I once wrote
in praise of your grandson Allen Ginsberg’s
“America” and “Howl.”
That was after I disembarked, one morning,
from a plane returning to Muscat
from those ancient paradise isles
to see a star shining before us in the eyes
of my bedouin friend in the sand—
after we left his tent
and his restless camel
to take a four-wheel drive and go hunting
for those tricky hare-like words
(just like you did in your own era
when you ditched the cowboys’ horses
for the whistling of steam trains).
But you don’t know, my master, you don’t know
how I betrayed
both you and al-Mutanabbi—
word of that man’s sword
and pen
might have reached your ears
in the deserts of the New World,
that man who wrote his poems
on his horse’s forehead,
as thick with butterflies
as your own beard
(which became the stuff of legend
in anthologies of American poetry
after you left this world).
***
Yes, I left my computer to return
to the pencil’s simplicity
“because the secret’s in the wine, not the grapes.”
But my friends sitting in the cafés
of Facebook
recently enticed me
to buy an Apple iPad,
despite my conviction
that an apple gnawed at in advance
is useless,
as are Samsung’s competing products
(especially after the passing of Steve Jobs).
And when I offered excuses
for my utter inability to use
the keyboard appearing suddenly on the screen,
my friends were not convinced, and,
having lost faith in me and my pencil, they said:
“Never mind, you’re a poet living a life of luxury in your second age of ignorance. We’ll supplement your iPad with a folding keyboard, and you won’t have to gnaw Steve Jobs’ apple in that tiny brain of yours, where al-Mutanabbi’s verses have nested, praising these kings and slaves . . . Take this tiny keyboard, fold it up and put it in your pocket (just like any cell phone) once you return from the tent of your bedouin friend with the nursing camel; then take a trip to Hawaii, or some virgin island that you have yet to visit.”
***
So I went back
to enjoying my naps on the beach
on a trip to Sri Lanka
during which I practiced using
the Bluetooth keyboard
beneath a tall coconut palm
which made me
both believe and belie
al-Buhturi’s famous words:
“Glass is concealed by its own color
as if it, in the palm of the hand,
were standing without a vessel.”
Then, after napping in the sand, I went back to writing poems in verse and prose, entertaining myself by describing the young men and women on the beach as gazelles. And I came back with a travel book that, hobbling on crutches, still tried to parade the charms of Sri Lanka: I described (as if I were al-Buhturi) the fields of tea, and the Buddhist temples, and the house of Mahmoud Sami al-Baroudi, whom the stupidity of British colonials exiled to this paradise . . .
I withdrew my sentimental praises
of the typewriter
and of the pencil
whose scraping I had come to hear
in Leaves of Grass—a book I betrayed
just as I betrayed al-Mutanabbi’s horse
to leave it on its own
in the barbarian wilds.
Thus, thus do I betray them:
by pressing a key
on the keyboard
folded in my pocket.
© 2014, Kareem James Abu-Zeid
Sponsors
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère