Nils Chr. Moe-Repstad
Nils Chr. Moe-Repstad
Snelle introductie
Na zijn indrukwekkende optredens op het Poetry International Festival in 2015 komt de Noorse dichter Nils Christian Moe-Repstad opnieuw naar Rotterdam. Zijn poëzie is schijnbaar allesomvattend, als een encyclopedie of de complete wikipedia, maar het lijkt wel of alle lemma’s door elkaar gehusseld zijn en ongewone maar fascinerende verbanden zijn aangegaan. Het lichaam neemt een centrale positie in in zijn werk. In zijn reflecties op de werkelijkheid, van microscopisch klein tot kosmisch groot, is het lichaam steeds het vertrekpunt van waaruit de blik zich richt en waaraan gedachten worden verbonden. Dat het lichaam bij Moe-Repstad zo’n sterke rol speelt is niet meer dan logisch als je weet dat de dichter op 19-jarige leeftijd zijn nek brak bij een duikongeluk. Was die persoonlijke ramp in eerdere boeken als 19 forgiftninger (19 vergiftigingen) slechts op de achtergrond voelbaar, in zijn Wunderkammer uit 2016 licht hij de verlammende gevolgen direct en open uit, zonder bitterheid of voorbehoud: ‘de wereld is onbeweeglijk en ik beweeg hem met mijn hoofd, als een voetballer.’
Volledige biografie
Nils Chr. Moe-Repstad (Kristiansand, Noorwegen, 1972) was van plan om bergbeklimmer te worden, maar het liep heel anders. Hij was constant op zoek naar grenzen en vond die toen hij bij een duikongeluk op zijn negentiende verlamd raakte. Daarna was hij vaak in de bibliotheek te vinden, begon poëzie te lezen en later ook zelf te schrijven. Moe-Repstad bleef op zoek naar grenzen, maar deed dat nu in literatuur.
Hij debuteerde in 1996 met de bundel Nå (Nu) die goed werd ontvangen. Na die debuutbundel verschenen nog zeven dichtbundels. Moe-Repstad werkte als dichter een aantal keer samen met beeldend kunstenaars en musici. Van zijn bundel in twee delen Teori om det eneste (Theorie over het enige, 2013) werd later een CD gemaakt waarop Moe-Repstad teksten uit die bundel leest en wordt begeleid door de musici Nils Petter Molvær, Eivind Aarset, Jan Bang en Erik Honoré. De voordracht van Moe-Repstad klinkt bedachtzaam. Je kunt bijna horen hoe zorgvuldig hij zijn teksten schrijft. Bij de CD hoort een volledige Engelse vertaling van de dubbele bundel.
Moe-Repstads laatste dichtbundel, 19 forgiftninger (19 vergiftigingen), verscheen in 2014. Hierin komen vergiftigingen in de breedste zin van het woord aan bod: infecties, virussen, epidemieën, milieuvervuiling, politieke corruptie en economische uitbuiting. Het gaat over zowel concrete als metaforische vergiftigingen, over vergiftigingen in het verleden en in het heden, of over allebei, zoals in ‘2e vergiftiging’:
heeft Noach 39 graden koorts
[ . . . ]
Noach is een virus
3-5 dagen en alle mensen in de ark
hebben een lichaamstemperatuur van 39 graden
Noach is een virus dat het sinds de Bijbelse tijden heeft overleefd. Het heeft al die tijd ingekapseld gelegen in het Araratgebergte en duikt in onze tijd weer op als een archeologische expeditie er onderzoek doet:
de lichaamstemperatuur van de archeologen te stijgen
15-20 dagen en de temperatuur van de lucht
op de Araratvlakte stijgt
Niet alleen de onderwerpen in 19 forgiftninger, maar ook de verwijzingen naar de Bijbel, literatuur, wetenschap, economie en geschiedenis lopen wijd uiteen. In de Noorse media wordt vaak benadrukt dat Moe-Repstad veel van zijn lezers eist, dat hij een intellectuele dichter is. Maar ook als je niet direct alle verwijzingen en termen die Moe-Repstad gebruikt (her)kent, boeit deze poëzie met haar dreigende ondertoon: ze grijpt je soms bij de keel en schreeuwt om herlezing.
Bibliografie
Nå (‘Nu’), Kolon, Oslo, 1996
Rekyl (‘Terugslag’), Kolon, Oslo, 1999
Sannheten og andre konstruksjoner (‘De waarheid en andere constructies’), Kolon, Oslo, 2002
Undergangssanger (‘Ondergangsliederen’), Kolon, Oslo, 2005
I de brente restene av alt du har lovet meg (‘In de verbrande resten van alles wat je me beloofde’), Kolon, 2007
I hundevaktene (‘In de nachtdiensten’), Kolon, Oslo, 2009
Teori om det eneste (‘Theorie over het enige’), Flamme, Oslo, 2013
19 forgiftninger (‘19 vergiftigingen’), Flamme, Oslo, 2014
CD
Teori om det eneste (Theorie van het singuliere), Jazzland/Universal, Oslo, 2010