Dichter
Emmanuel Moses
Emmanuel Moses
(Marokko, 1959)
© Pieter van der Meer / Tineke de Lange
Biografie
In het voorwoord van Emmanuel Moses’ Selected Poems benadrukt vertaler Kevin Hart de weergaloze wispelturigheid van Moses’ poëzie. Emmanuel Moses is een dichter die zich aan elke categorisatie weet te onttrekken. Dat begint al bij zijn biografie; Moses werd in 1959 geboren in Casablanca, Marokko, verhuisde op jonge leeftijd naar Parijs, toog vervolgens op zijn tiende met zijn familie naar Jeruzalem om na zijn studie geschiedenis, weer naar Parijs terug te keren, waar hij nog altijd woont en werkt. Behalve gedichten, schrijft hij romans en is hij werkzaam als vertaler.
Zo rijk en divers als zijn biografie is ook Moses’ poëzie die veel verschillende vormen aanneemt. Hij heeft bijzonder korte gedichten geschreven, maar ook heel lange. Zijn taalgebruik is soms afgemeten en beheerst, maar op andere momenten evocatief en weelderig. Sommige gedichten zijn lyrisch, andere lijken eerder korte verhalen. Hoewel die nergens op de voorgrond treedt, spreekt er een grote eruditie uit zijn werk, een brede kennis van de geschiedenis van diverse culturen. Karakteristiek is zijn humor, die optimistisch is zonder het zicht op misstanden te verliezen. Moses mengt in alledaagse taferelen een mild absurdisme dat de lezer op een subtiele manier de indruk geeft dat er krachten spelen die nauwelijks waarneembaar zijn, maar wel aanwezig en zeker ook belangrijk.
EEN ANDER PORTRET VAN D.
‘Wonderen gebeuren wel.’
Zei je
Uitkijkend over de tuin
Waar een stoel die heel de nacht
Was buiten gelaten, bijna droog was.
Zei je
Uitkijkend over de tuin
Waar een stoel die heel de nacht
Was buiten gelaten, bijna droog was.
De humor en realiteitszin van Moses werken ontnuchterend. De bijna (maar dus net niet) alledaagse beelden in Moses’ poëzie zijn het slot op de deur; Moses waakt ervoor dat zijn gedichten niet vaag worden en wegzweven.
Hij had een intense, innerlijke ervaring.
Die van homogene meervoudigheid.
Daarna legde hij de ui terug op de tafel.
Die van homogene meervoudigheid.
Daarna legde hij de ui terug op de tafel.
Het verhevene en het profane liggen bij Moses telkens dicht bij elkaar, soms vangt hij ze in één beschrijving. Als een man is overleden worden in de wc-pot bijvoorbeeld “engelachtige uitwerpselen” gevonden. Net zo goed gaan bij Moses het aangenaam beloftevolle en naderend onheil vaak hand in hand:
De nacht valt
De geur van verse kastanjes
En brandend hout.
Zoals in zijn eigen leven, blijven de personages in Moses’ gedichten zelden lang op hun plaats. Er wordt veel gereisd, naar andere plaatsen, andere tijden. Verschillende werelden grijpen zo ineen. In die veelheid aan sferen, beelden is er een belangrijke bindende factor en dat is Moses’ uitgebalanceerde taal. Zijn taal en stijl zijn zo helder dat zij het mysterieuze alle gelegenheid kunnen geven zich te manifesteren.
© Mischa Andriessen (Translated by Donald Gardner)
Gedichten
Gedichten van Emmanuel Moses
Sponsors
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère