Poetry International Poetry International
Dichter

Togara Muzanenhamo

Togara Muzanenhamo

Togara Muzanenhamo

(Zambia, 1975)
Biografie
Togara Muzanenhamo werd geboren in de Zambiaanse stad Lusaka en bracht zijn jeugd door op een boerderij in Zimbabwe. Hij studeerde bedrijfskunde in Parijs en Den Haag. Na zijn studie keerde hij terug naar Zimbabwe, waar hij aanvankelijk journalist was en later werkte voor een organisatie die Afrikaanse filmscenario’s produceert. In 2001 trok hij naar Manchester om zich daar aan de universiteit te specialiseren in creatief schrijven. Zijn gedichten werden in tal van tijdschriften gepubliceerd. Zijn eerste bundel, Spirit Brides, verscheen in 2006 bij Carcanet Press en bereikte de shortlist van de Jerwood Anderson First Collection Prize. Zijn tweede bundel, Gumiguru, kwam uit in 2014. Eind 2014 publiceerde Muzanenhamo ook de bundel Textures, die naast gedichten van hemzelf ook verzen van John Eppel bevat.
De poëzie van Muzanenhamo kenmerkt zich door een stuwende lyrische toon en een subtiele plastiek. Met behulp van dit fijnzinnige instrumentarium weet hij op sfeervolle en suggestieve wijze hele werelden op te roepen. Muzanenhamo is een empathische dichter, een dichter die niet alleen de contouren van zijn ik aan de lezer toont, maar zich ook in de geest van andere mensen verplaatst. In het gedicht ‘In the Music of Labour’ bijvoorbeeld, afkomstig uit de bundel Gumiguru, portretteert hij een man die gras staat te maaien met een zeis. Handeling en psychologie lijken hier in elkaar over te vloeien en elkaar te versterken. Geleidelijk beweegt de dichter van buiten naar binnen, tot we in het derde couplet deelgenoot worden van een tragisch leven: ‘waarom zijn nijdig wijf gelooft dat God de mensheid redt,/ is evenzeer de vraag als waarom ’t onaf sterven van zijn kind/ zwaar op elk dagen hangt.’ Om vervolgens weer uit te zoomen, naar ‘het meesterschap/ van zijn arm akkoord met de steeds hoorbare zang der uren.’

In ‘Portret aan een waterbak,’ eveneens uit Gumiguru, worden we op een vergelijkbare manier de wereld binnengeleid van een oude man die op zoek is naar een weggelopen kalf. In beide gedichten lijkt bewonderend te worden gekeken naar de vitale krachten van de geportretteerde figuur. In ‘Portret van een waterbak’ lezen we dan ook: ‘jeugd fluistert een herbegin,/ toegeven of vergeten zal zijn gekromde schaduw zomaar niet.’

In de cyclus ‘Bluegrass Country’, uit de recente bundel Textures, toont Muzanenhamo zijn geëngageerde kant. In de cyclus worden twee zwarte jockeys bezongen die aan het eind van de negentiende eeuw furore maakten in Amerika. Steeds weer wordt in deze gedichten verwezen naar de tragische geschiedenis van de donkere Amerikaan, naar ‘het zwarte lied van de zweep’ en ‘het bloed van geknevelde vruchten’. De dichter laat er geen misverstanden over bestaan dat hij zich sterk met die geschiedenis identificeert. Maar hij wordt nergens larmoyant. De tragiek wordt doorvoeld en vervolgens met intelligent en afgewogen vakmanschap bedwongen.
© Jabik Veenbaas (Translated by Michele Hutchison)
Bibliografie

Spirit Brides, Carcanet Press, Manchester, 2006
Gumiguru, Carcanet Press, Manchester, 2014
Textures, amaBooks, Bulawayo, 2014
Sponsors
Gemeente Rotterdam
Nederlands Letterenfonds
Stichting Van Beuningen Peterich-fonds
Prins Bernhard cultuurfonds
Lira fonds
Versopolis
J.E. Jurriaanse
Gefinancierd door de Europese Unie
Elise Mathilde Fonds
Stichting Verzameling van Wijngaarden-Boot
Veerhuis
VDM
Partners
LantarenVenster – Verhalenhuis Belvédère