Jan H. Mysjkin

Vanaf de bundel  Voor mijn ogen ligt het zwijgen (2010) begint Jan H. Mysjkin aan een avontuurlijk en experimenteel taalonderzoek dat negen afdelingen in beslag neemt en afgerond wordt met een uitleidende coda in  Dit is nobel gezegd, maar duister (2014). In de openingsafdeling scheept de dichter zich in op een surreële pakketboot waarop niets zichzelf bleef. In het eerste gedicht van  Rekenkunde van de tastzin (2011) gaat de ik-figuur aan wal op een voor hem onbekend continent. Een reis door woorden en werelden, afbeeldingen en dichtvormen krijgt vorm in de resterende afdelingen. In de afsluitende coda neemt de dichter het schip naar huis, maar ook onderweg voelde hij zich overal thuis.

Opmerkelijk is dat Jan H. Mysjkin ook heel wat vertalingen van gedichten, gemaakt door bevriende collega-vertalers, in deze bundelingen opneemt. Als vertaler heeft Jan H. Mysjkin de hele Franse poëzie van na de oorlog aan het Nederlandstalige publiek gepresenteerd. Zijn vertaalinspanningen resulteren in de reeks Levende Franse poëzie, uitgegeven bij het PoëzieCentrum te Gent. In deze reeks verschenen alvast drie fraaie bloemlezingen met werk van onder meer Yves Bonnefoy, André du Bouchet, Jacques Roubaud,Tristan Tzara en André Breton. Het vierde, onlangs verschenen deel, dat de periode 1980-2000 beslaat, bevat werk van onder anderen Yves di Manno, Jean-Paul Auxeméry, Olivier Cadiot, Pierre Alféri, Véronique Pittolo, Katalin Molnár, Christophe Tarkos, Nathalie Quintane and Jean-Michel Espitallier, Franse generatiegenoten met wie hij zich verwant voelt. Na een algemene inleiding over de periode 1980-2000 geeft Jan H. Mysjkin per dichter een toelichting, een literatuurlijst en een selectie gedichten. Hij vertaalde eveneens een interessante selectie teksten uit de Dada-beweging, uitgegeven als afzonderlijke boekjes in de Dada-bibliotheek van uitgeverij Vantilt te Nijmegen. De eerste integrale vertaling in het Nederlands van Alexandre Dumas’ meesterwerk De graaf van Montecristo wordt in 2012 bekroond met de dr. Elly Jaffé Prijs. In duo met de Franse dichter-vertaler Pierre Gallissaires vertaalt hij ook in het Frans en biedt aan het Franstalig publiek een staalkaart van de naoorlogse Nederlandstalige poëzie.

Vanaf 2005 vertaalt hij eveneens Roemeense dichters in het Nederlands en omgekeerd in duo met Linda Maria Baros, en later met Doina Ioanid, heel wat Nederlandstalige dichters in het Roemeens. Dat resulteerde eind 2014 in een tweehonderd pagina’s forse bloemlezing van vijftien levende Vlaamse dichters,  Lumina ultimei zile, de eerste sinds een halve eeuw in Roemenië.

Mysjkin is ook herhaaldelijk te gast op belangrijke internationale poëziepodia zoals One World Poetry te Amsterdam en Poetry International te Rotterdam, op het gewezen festival Dichters in het Elzenveld en de opvolger daarvan Felix Poetry Festival te Antwerpen, of nog op podia in Franstalig België, Frankrijk, Roemenië en Servië.

Bibliografie

Vormbeeldige gedichten, Grijm, Schellebelle, 1985
Spel van spiegels/Sonnetten in beweging, Poëziecentrum, Gent, 1990
Verlangen, eksplozie [Blind geheugen, inskripsies], Poëziecentrum, Gent, 1994
Hersenslag, Ergo Pers, Gent, 2000
Kosovo, Poëziecentrum, Gent, 2008
Voor mijn ogen ligt het zwijgen, Poëziecentrum, Gent, 2010
Rekenkunde van de tastzin, gevolgd door Sprkls, gldls, J.M. Meulenhoff, Amsterdam, 2011
Enz., enz…, De Contrabas, Utrecht, 2013
Dit is nobel gezegd, maar duister, De Contrabas, Utrecht & Leeuwarden, 2014

Vertalingen
Jeu de miroirs. Sonnets en mouvement, Editions Créaphis, Grâne, 2003
Voor mijn ogen ligt het zwijgen (Servisch), International Festival of Poetry Smederevo’s Poet Autumn, Smederevo, 2008
Aritmetica atingerii, Editura Exigent, Boekarest, 2012

Prijzen
1990: Staatsprijs voor Vertalingen
2009: Brockway Prize, toegekend aan Mysjkin en Pierre Gallissaires voor hun vertalingen van onder meer de poëzie van Gerrit Kouwenaar en Paul van Ostaijen in het Frans
2011: Vertaalprijs van het Roemeense festival Poesis International te Satu Mare voor zijn vertaalwerk uit het Roemeens.
2012: dr. Elly Jaffé Prijs voor de Nederlandse vertaling van Le comte de Monte-Cristo (1844) van Alexandre Dumas, in 2010 uitgegeven door Uitgeverij L.J. Veen te Amsterdam

Video
‘De barometer hapert’ (The barometer's stuck) als een videogedicht gemaakt door Swoon