Dolores Dorantes

Sinds begin jaren 90, is het gebied rond Ciudad Juarez berucht geworden door het toenemende geweld tegen jonge vrouwen. Vooral de vrouwen die in een van de vele assemblagefabrieken aldaar werken, zijn hun leven niet zeker. Dorantes houdt zich intensief bezig met die problematiek en spant zich in voor deze vrouwen. Dit betekent onder andere dat zij samen met andere medewerkers van de organisatie ‘Documentación y Estudios de Mujeres A.C.’ (DEMAC) die gemarginaliseerde, arme vrouwen stimuleert om hun verhaal op te schrijven.

Dorantes beschuldigde de Mexicaanse regering er openlijk van te falen wat betreft het stoppen van het geweld. Als gevolg van haar felle houding en geschriften werd ze bedreigd en geïntimideerd, evenals haar medeactivisten. Als de dood te dichtbij komt in 2011, ziet ze zich gedwongen, zonder iemand op de hoogte te stellen, te vluchten naar El Paso. Daar vraagt ze politiek asiel aan, wat ze uiteindelijk krijgt in 2013, als ze al in Los Angeles woont.

In El Paso schreef ze de bundel Estilo (Stijl, 2011), bestaande uit prozagedichten. Haar meest recente gedichten, bijeengebracht onder de titel ‘Copia’ (Kopie), zijn ook prozagedichten. Over ‘Copia’ zegt ze: “Sin proceso de copia, no existe la vida o la realidad.” (Zonder het proces van het kopiëren, is er geen leven of realiteit). Kopie staat hier voor kopiëren, reproduceren, herhalen en ook voortplanten.

Alle regels in Copia staan achter elkaar door geschreven. De zinnen zijn heel kort, ze bestaan soms uit maar één woord. In heel abstracte bewoordingen worden de vlucht, het verdwijnen uit je land, het je onttrekken aan het gewone leven, de overgang naar een nieuwe structuur gesuggereerd. Maar ook het verzet en de vrijheidsdrang. Het personage dat in deze poëzie aan het woord is, abstraheert zichzelf: “jij, en niet ik, is degene die . . .” Het is alsof er een derde persoon moet worden gecreëerd om het verhaal te kunnen vertellen. Een persoon die ook aanwijzingen krijgt, goede raad, hoe zich te gedragen. Daarmee breidt de dichteres het personage uit en wordt ‘Copia’ een soort litanie voor alle mensen die op de vlucht zijn. Bibliografie
 
In het Spaans
 
Poemas para niños, Ediciones El Tucán de Virginia, Mexico City, 1999
Para Bernardo: un eco, MUB editoraz, Ciudad Juárez, 2000
Lola (cartas cortas), Fondo Editorial Tierra Adentro, CONACULTA, Mexico City, 2002
sexoPUROsexoVELOZ, Lapzus, Oráculo, Montevideo, 2004
Estilo, Mano Santa Editores, Guadalajara, 2011
Querida fábrica, Práctica Mortal, CONACULTA, Mexico City, 2012 (te verschijnen)
Style. (Spanish and English edition. English translation by Jen Hofer). Kenning Editions, Berkeley, 2016
 
In Engelse vertaling
 
sexoPUROsexoVELOZ and Septiembre, A Bilingual Edition of Books 2 and 3 of Dolores Dorantes by Dolores Dorantes (trans. Jen Hofer), Counterpath Press and Kenning Editions, Denver and Chicago, 2008
Dolores Dorantes by Dolores Dorantes, Books 1–4 (trans. Jen Hofer), Kenning Editions, Chicago, 2012 (te verschijnen)