Onaf

11 juni 2012 Ik geloof niet dat ik het er meteen mee eens wilde zijn. Per slot van rekening had ik heel wat gedichten vertaald en die vertalingen waren meestal de uitkomst van een lang proces van wikken en wegen. Zo moest het en niet anders, had ik besloten en er een punt achter gezet.

Maar het zetten van die punt is slechts een formele daad, want een gedicht laat zich niet stopzetten. Het blijft knagen en vragen. Is er toch niet een beter woord, een ander beeld? Kan er niet iets meer van de klank van het origineel behouden blijven, van het ritme? 

Vertalen is een vorm van opgeven. Het ideaal: vorm én inhoud én klank én ritme van een vreemde taal naar het Nederlands overzetten is onbereikbaar, dat weet iedere vertaler. Hij moet met minder genoegen nemen. Iedere vertaling kan altijd anders en is dus per definitie onvoltooid – daarin ligt het gelijk van Caj Westerberg.

Is dat jammer? Nee, natuurlijk niet. Juist in het onaffe en het onvolmaakte ligt de waarde van de kunst, anders waren we allang klaar. Ook het beste gedicht mag dan precies zo zijn als het moet zijn, en in die zin voltooid, als het volmaakt was, zou de dichter er verder het zwijgen toe doen – en dat kan nooit de bedoeling zijn: hoe zou het met de lezers moeten en met ons, de vertalers?