Poëzielezing: Eva Gerlach & Sasja Janssen

Dat Eva Gerlach een belangrijke plek inneemt in het Nederlandse poëzielandschap, valt niet te betwisten: de dichter die in 1979 debuteerde met haar bundel Verder geen leed, werd onder andere bekroond met de P.C. Hooftprijs voor haar gehele oeuvre, en werk van haar hand werd vertaald in vijftien verschillende talen. Jarenlang wist niemand wie er achter het pseudoniem Eva Gerlach schuilging, tot Margaret Dijkstra onthuld werd als schrijver van de bijzondere gedichten die lezers in hun greep hielden. De stijl van Eva Gerlach is uniek en herkenbaar. In haar gedichten weet ze op een fijnzinnige en haast klinische manier te schrijven over situaties tussen mensen, waardoor de emoties die achter de tekst schuilen juist meer voelbaar en echt worden. Binnen het soms surrealistische poëtische universum waarin haar personages zich bevinden, speelt Gerlach met de betrouwbaarheid van waarneming en van haar verteller. Ook met taal speelt ze een spelletje; haar gedichten kennen vaak neologismen en taalexperimenten. Ze schrijft over herinnering en verlies en als lezer voel je dat gemis. Naast verlies is er echter ook licht en kenmerkende humor, ook die blijft je bij.

Sasja Janssen is dichter en schrijver van romans en verhalen. In haar poëzie is het lichaam in vele gedaanten aanwezig, van vehikel tot doelwit en van wapen tot wond. Op weergaloze wijze weet ze haar vaak fysieke fascinaties tastbaar te maken, in te dikken tot iets dat zich als een geheim in het lichaam nestelt. Na het succes van de bundels Ik trek mijn species aan (2014, nominatie VSB Poëzieprijs) en Happy (2017), maakt ze nu furore met de bundel Virgula (2021), waarvoor ze de Awater Poëzieprijs kreeg en genomineerd werd voor de Herman de Coninckprijs en De Grote Poëzieprijs. In die bundel balanceert ze op indrukwekkende wijze tussen mysterie en messcherpe intentie, waarbij de komma (virgula in het latijn) steeds voor kanteling van en tegenstellingen in het perspectief zorgt. De doortastendheid van die kleine ingreep maakt van die korte hapering in de tijd het verbindende weefsel tussen duiding en verwarring; een kleine struikeling in de stuwing van alles wat voort blijft razen.